خواص زعفران ؛ طلای سرخ

ایران، مهد رویش گیاهان بی‌نظیر و منحصربه‌فردیست که گاهی آن‌ها را در هیچ کجای دنیا پیدا نمی‌کنید. از میان این هزاران گل و گیاه پر خاصیت، شاید بتوان زعفران را پادشاه گیاهان خوش‌عطری نامید که آدم را سرمست می‌کند. اگر به خانه‌های ایرانی بروید و سرسفره‌های غذا بنشینید، قطعا پلو زعفرانی را خواهید دید!

دم‌کرده و چای زعفران آنقدر دلچسب و پرطرفدار است که هر کسی را به سوی خودش می‌کشاند. از عطر و طعم و رنگ خیره‌کننده آن که بگذریم، خواصی دارد که درمان ده‌ها مشکل کوچک و بزرگ است. آتسز با ارائه مرغوب‌ترین گیاهان و دمنوش‌ها، می‌تواند شما را برای انتخاب بهترین نوع آن‌ها همراهی کند. اگر می‌خواهید درباره خواص زعفران و ویژگی‌های آن بیشتر بدانید، ما را در آتسز همراهی کنید:

زعفران چیست؟

زعفران، نوعی گیاه گلدار است که برای به دست آوردن آن، باید ابتدا پیازش را بکارید. به زبان ساده، تخم یا نشاء زعفران وجود ندارد و این گیاه تنها از طریق پیاز زعفران به عمل می‌آید.

پیاز این گیاه با انبوiی از پوشا‌ل‌های قهوه‌ای رنگ محافظت می‌شود که در نهایت باید آن را در خاک بکارید. پس از کاشتن، یک ساقه کوچک سر برمی‌آورد و در انتها به گلی بنفش‌رنگ با ۶ گلبرگ کوچک زیبا تبدیل می‌شود.

اگر به خوبی، گل زعفران را نگاه کنید، در قسمت وسط آن، سه کلاله به رنگ قرمز می‌بینید که این سه کلاله، همان گیاه خوشبو و خوشمزه زعفران است.

گل زیبا و پرفایده زعفران با زحمت زیادی تهیه می‌شود و ارزش بسیار بالایی، خصوصا در صنایع غذایی و دارویی دارد.

 

زعفران در کجا می‌روید

گیاه زعفران از نوع گیاهان نیمه‌گرمسیری است. بنابراین بیشتر در مناطقی می‌روید که زمستان‌های ملایم و معتدل و تابستان‌های گرم و خشک دارند. این گیاه در برابر سرما بسیار مقاوم و فصل کشت آن پاییز و زمستان و اوایل بهار است.

فصل تابستان را در اصطلاح فصل خواب زعفران می‌نامند و آبیاری یا بارندگی برای آن مضر است. زمین‌های باز، آفتاب‌گیر و خالی از درخت، بهترین مکان برای رشد این گیاه به شمار می‌روند و به همین دلیل استان خراسان و شهرهای بیرجند و قاین بهترین مکان رشد زعفران هستند.

زعفران، این گیاه پرخاصیت و مفید، یکی از اصلی‌ترین سوغاتی‌های خراسان است که محصول درجه یک و صادراتی کشور هم به شمار می‌رود.

انواع زعفران کدام است

زعفران از آن دسته گیاهانی است که انواع مختلفی دارد و این تنوع، به جهت تفاوت در برداشت، آب‌وهوای منطقه، کیفیت پیاز زعفران و جدا کردن گل‌های آن است. به هر حال شناختن انواع زعفران و تشخیص کیفیت آن‌ها، از جمله کارهایی است که می‌تواند شما را در خرید بهترین نوع آن کمک کند.

موادی که داخل زعفران وجود دارند، شامل کروسین (عامل قدرت رنگ‌دهی)، پیکروسین (عامل قدرت طعم و مزه) و همچنین سافرانال (عامل قدرت عطر و بو) است. در هر نوع از زعفران، همه یا بخشی از این مواد قویتر و یا ضعیف‌تر است.

در ادامه به معرفی انواع زعفران با کیفیت می‌پردازیم:

زعفران سوپرنگین

زعفران سوپرنگین، علاوه‌بر خاصیت فراوان و بی‌نظیرش، مقادیر زیادی از سافرانال و کروسین را در خودش جای داده. به همین جهت رنگ و بوی این نوع از زعفران، بی‌نظیر و فوق‌العاده است.

زعفران شبه نگین

عامل رنگ‌دهی در زعفران شبه نگین نیز بسیار قوی است و آن را برای تهیه شربت و استفاده در غذا، بسیار استفاده می‌کنند.

زعفران نگین

رشته‌های زعفران نگین صاف هستند و در آن خبری از فرخوردگی یا خمیدگی نیست. سرشاخه‌های این نوع، از هم جدا و به رنگ قرمز تیره وجود دارند.

زعفران سرگل

در این نوع از زعفران، از زردی و سفیدی (در ریشه) خبری نیست. این نوع از گیاه زعفران، بیشترین استفاده را در میان مردم دارد.

زعفران پوشال

در زعفران پوشال، کلاله‌ها و مقداری از ریشه با هم دیده می‌شوند.

زعفران دسته

در زعفران دسته، گل‌های زعفران به ترتیب در کنار هم چیده شده و خشک می‌شوند.

ریشه زعفران

انتهای زعفران را که به ریشه معروف است، ریشه زعفران می‌گویند. این بخش به رنگ زرد دیده می‌شود.

خواص زعفران را بشناسیم

حال که با این گیاه مفید و خوش عطر، محل کاشت و انواع آن آشنا شدیم، بهتر است سراغ خواص آن برویم.

زعفران از آن دسته گیاهانی است که علاوه‌بر عطر و بو و رنگ بی‌نظیر، خواص درمانی فوق‌العاده‌ای دارد. از این گیاه برای درمان بسیاری از بیماری‌ها و تسکین دردها استفاده می‌شود.

۱. ضدافسردگی و شادی‌آور

شاید بتوان گفت معروف‌ترین خواص زعفران که اکثر افراد آن را می‌دانند، خاصیت ضدافسردگی و شادی‌آوریست. هورمون‌های دوپامین و سرتونین عملیات کنترل عصبی را بر عهده دارند. این دو هورمون عامل اصلی درمان افسردگی هستند. طبق تحقیقات، زعفران، این دو هورمون را به خوبی کنترل می‌کند. به این ترتیب، عامل مهمی برای درمان ناراحتی‌های ناشی از افسردگی است. نوشیدن هر روزه یک فنجان از دم‌کرده زعفران می‌تواند شادی را به شما هدیه کند.

۲. افزایش هوش و قدرت حافظه

از دیگر خواص زعفران که جزو مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌رود، افزایش هوش و قدرت حافظه است. جالب است بدانید که در این گیاه، مقدار بسیار زیادی از آهن، مس، روی، منگنز و سلنیوم وجود دارد. همه این مواد در بالا رفتن هوش و قدرت حافظه افراد مفید هستند. اگر می‌خواهید حافظه‌تان را تقویت کنید، این خاصیت مهم زعفران را از یاد نبرید.

۳. بهبود خواب

خواب کافی و به‌اندازه، از عوامل مهمی شناخته می‌شود که نقش زیادی در سلامت بدن دارد. زعفران با تاثیرگذاری قوی در آرامش روحی شما، می‌تواند چرخه خوابتان را هم بهبود ببخشد و تنظیم کند. پس اگر در خواب خود اختلال دارید و مدت زمان خوابتان کیفیت ندارد، پیش از خوابیدن یک فنجان کوچک دمنوش زعفران بخورید.

۴. کاهش ریزش مو و استحکام آن

اگر موهایتان بیش از حد می‌ریزد و یا چندان مقاوم نیست، دمنوش زعفران میل کنید. خواص زعفران می‌توان در جلوگیری از ریزش مو و افزایش قوت و استحکام آن موثر باشد.

۵. درمان التهابات ریه و سرفه‌های مزمن

از دیگر خواص زعفران باید به خاصیت درمان‌کنندگی سرفه و برونشیت اشاره کرد. نوشیدن دم‌کرده زعفران به تنهایی و یا در ترکیب با بابونه، می‌تواند التهابات ریوی شما را کاهش دهد. همچنین به درمان سرفه‌های مزمن و پی‌درپی بسیار کمک می‌کند.

۶. درخشنگی پوست و از بین رفتن لک‌های پوستی

نوشیدن مداوم و مرتب زعفران، به مقدار مناسب، پوستی شفاف و درخشان را به شما هدیه می‌کند. مصرف چای زعفران در طولانی مدت، در از بین رفتن لک‌های پوستی موثر عمل می‌کند و پوستی شاداب و یکدست را برایتان به وجود می‌آورد.

۷. بهبود دردهای عضلانی

از دیگر فواید زعفران باید به بهبود دردهای عضلانی اشاره کرد. در گیاه زعفران، مقدار زیادی کلسیم وجود دارد که نوشیدن چای این گیاه، با جذب کلسیم، دردهای عضلانی را به شکل موثری درمان می‌کند.

۸. جلوگیری از سکته قلبی و مغزی

وجود دو ماده پتاسیم و کروسین در گیاه زعفران باعث باز شدن رگ‌ها و شریان اصلی خون می‌شود‌. همچنین کروسین، کلسترول خون را تنظیم می‌کند و این امر در کاهش و جلوگیری از دو سکته قلبی و مغزی بسیار موثر است.

۹. جلوگیری از بروز سرطان و پیشرفت آن

سرطان از جمله بیماری‌های رایجی است که این روزها بسیاری از افراد را درگیر خودش کرده است. مصرف زعفران، البته به مقدار معین، کمک بسیاری به کاهش جهش‌ و رشد بی‌رویه سلول‌ها می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که رشد تومورهای سرطانی، با نوشیدن و مصرف زعفران، به صورت چشم‌گیری کاهش یافته‌ یا متوقف شده‌ است. خواص زعفران در تقویت سیستم ایمنی بدن به خوبی دیده می‌شود و این امر به جلوگیری از برور سرطان کمک زیادی می‌کند.

۱۰. جلوگیری از ابتلا به آلزایمر

همانطور که اشاره کردیم، یکی از خواص مهم زعفران ، تقویت حافظه و بهبود کارکرد آن است. بنابراین این گیاه در جلوگیری از ابتلا به آلزایمر و کنترل بیماری‌هایی همچون پارکینسون، آلزایمر خفیف و متوسط، بسیار موثر است.

۱۱. جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های گوارشی

امروزه که فست‌فودها مصرف بیشتری در میان مردم دارند و نقش اساسی را در سرد شدن طبع و مزاج ایفا می‌کنند، بیماری‌های گوارشی نیز افزایش یافته است. خوب است بدانید که طبع گرم و خشک زعفران، در درمان سردی مزاج و انواع بیماری‌های گوارشی مفید است. بزرگ شدن کبد، بیماری‌های گوارشی و آسیب‌های کلیوی، با نوشیدن مرتب و به اندازه زعفران، به مقدار زیادی بهبود می‌یابند.

۱۲. بهبود بینایی و کنترل پیری چشم

زعفران فواید بیشماری دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان در بهبود بینایی و کنترل پیری چشم دید. نوشیدن زعفران، مواد محافظی را در چشم به وجود می‌آورد که جلوی تخریب‌های چشمی ناشی از نور مستقیم را می‌گیرد. همچنین وجود مقادیر مناسبی از ویتامین A در این گیاه، به تقویت بینایی چشم کمک می‌کند.

۱۳. کاهش درد پریود

یکی از خواص مهم و موثر زعفران که داروی محبوب خانم‌هاست، کاهش دردهای قاعدگی و پریود است. بیشتر زنان از سندروم پیش از قاعدگی و دردهای آن رنج می‌برند. نوشیدن زعفران، اثرات این سندروم را تا حد زیادی کاهش می‌دهد و در تسکین درد پریود بسیار موثر عمل می‌کند.

۱۳. بهبود آفتاب سوختگی

اگر نوع شغل و فعالیتتان به گونه‌ایست که بیشتر اوقات در معرض نور خورشید و آفتاب‌سوختگی قرار دارید، زعفران بهترین درمان برای شماست. مقداری از گیاه زعفران را به مدت یک شب، در شیر پرچرب خیس کنید. سپس آن را با انگشت به پوست صورتتان بزنید و به خوبی ماساژ دهید. این ترکیب جادویی، تا حد زیادی اثرات آفتاب‌سوختگی را از بین می‌برد.

۱۴. درمان یبوست، نفخ شکم و بهبود بیماری‌های معده

این گیاه با خاصیت ضدالتهابی خود، بهترین درمان بیماری‌های معده و نفخ‌های شکمی است. همچنین نوشیدن دم‌کرده زعفران، مشکلاتی دفع از جمله یبوست را از بین می‌برد و به بهبود آن کمک می‌کند. همچنین زعفران برای درمان زخم معده مفید است و به خوبی آن را بهبود می‌بخشد.

۱۵. تقویت گردش خون

زعفران یک گیاه مفید در تقویت گردش خون است. این گیاه با بالا بردن گردش خون، انرژی زیادی به بدن شما می‌بخشد و اکسیژن بیشتری را به اندام‌های بدن می‌رساند.

۱۶. درمان سرماخوردگی

شاید کمتر کسی پیدا شود که بداند در یک فنجان از دمنوش زعفران مقدار زیادی ویتامین C وجود دارد. وجود این ویتامین در بدن، سیستم ایمنی را قوی می‌کند و بهترین ماده برای درمان سرماخوردگی است.

۱۷. افزایش متابولیسم بدن و لاغری

اگر می‌خواهید یک چربی‌سوز طبیعی پیدا کنید، سراغ زعفران را بگیرید. این گیاه پرخاصیت، متابولیسم بدن را تا حد زیادی افزایش می‌دهد و به روند لاغری کمک می‌کند.

۱۸. تقویت نیروی جنسی

این‌بار خواص زعفران خودشان را در تقویت نیروی جنسی نشان داده‌اند‌. مصرف منظم دمنوش این گیاه، به میزان قابل توجهی کارایی جنسی بدن را افزایش می‌دهد. همچنین بهترین درمان برای ناباروری مردان، نوشیدن دمنوش زعفران است.

۱۹. کنترل قند خون و دیابت

منگنز، ماده‌ای است که قند خون بدن را تا حد زیادی کنترل می‌کند. وجود مقدار زیادی از منگنز در زعفران باعث شده که این گیاه به کنترل قند خون و دیابت کمک کند.

۲۰. درمان ام‌اس

ام‌اس بیماری شایعی است که می‌تواند در زمان کوتاهی، کارایی مغز و بدن را مختل کند. ام‌اس با ایجاد التهاب در سلول‌های مغزی، کارکرد مغز را به خطر می‌اندازد. کروسین موجود در زعفران قادر است از آسیب‌دیدگی سلول‌هایی که غلاف میلین مغز را تولید می‌کنند، جلوگیری کند. بنابراین می‌توان مصرف زعفران را یک راه ساده و موثر برای درمان ام‌اس دانست.

عوارض مصرف زیاد زعفران

گیاه زعفران نیز همانند دیگر گیاهان باید به اندازه مشخصی مصرف شود. زیاده‌روی در نوشیدن چای زعفران یا مصارف دیگر آن، می‌تواند به مشکلات جسمی منجر شود.

از جمله عوارض مصرف زیاد زعفران باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• استفراغ
• سرگیجه
• بی‌حالی
• زردی پوست
• کاهش صربان قلب
• مرگ (در موارد نادر)

میزان مجاز مصرف زعفران در هر ماه برای یک نفر، ۳ گرم است که روزانه چیزی در حدود یک دهم گرم از آن را شامل می‌شود. خوب است بدانید که مصرف ۵ گرم از این گیاه در ماه، می‌تواند خطرآفرین باشد.

در چه مواردی مصرف زعفران خطرآفرین است

خواص زعفران آنقدر بیشمار است که هر طیفی از افراد با انواع مشکلات می‌توانند آن را مصرف کنند. اما نباید فراموش کرد که زعفران نیز همچون دیگر داروها، محدودیت‌هایی در مصرف دارد.

• مصرف دمنوش زعفران در دوران بارداری، خصوصا در سه ماهه اول آن، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. چرا که این گیاه باعث سست شدن دهانه رحم و ایجاد خونریزی می‌شود که به سقط جنین می‌انجامد.
• کسانی که از اضافه وزن و چاقی رنج می‌برند، بهتر است زعفران مصرف نکنند. زیرا زعفران یک گیاه اشتهاآور است.
• اگر از جمله افرادی هستید که کف دست شما بیش از حد عرق می‌کند، از خوردن این گیاه دارویی خودداری کنید. چرا که زعفران باعث افزایش این تعریق می‌شود.

طلای سرخ و ترکیب آن با دیگر گیاهان

دمنوش زعفران، هل و دارچین

ترکیب زعفران با هل و دارچین خواص آن را تا چند برابر افزایش می‌دهد. این ترکیب در درمان سرماخوردگی و دردهای استخوانی تاثیر زیادی دارد و پف زیر چشم را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. همچنین عطر بی‌نظیر این سه گیاه به همراه هم، شما را مست می‌کند و طعم لذت‌بخشی دارد.

زعفران و گلاب

زمانی که زعفران و گلاب را همراه با هم مصرف می‌کنید، در واقع یک داروخانه طبیعی در دست دارید! ترکیب این دو گیاه در رفع بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها موثر است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• آرامش اعصاب
• خون‌سازی
• تقویت حافظه
• درمان آسم
• درمان قند
• تاثیر زیاد بر بهبود سرماخوردگی
• رفع افسردگی
• اشتهاآور
• درمان فشار و چربی خون

زعفران و رازیانه

رازیانه از جمله گیاهانی است که خواص فراوانی دارد و برای رفع بسیاری از مشکلات، از جمله مشکلات قاعدگی بسیار موثر است. ترکیب این گیاه با زعفران، خاصیت آن را چند برابر می‌کند. درمان دردهای قاعدگی و مشکلات سندروم پیش از قاعدگی با این دمنوش معجزه‌گر، به خوبی صورت می‌گیرد. این ترکیب را با عسل نوش جان کنید تا از طعم بی‌نظیرش لذت ببرید.

زعفران و گل گاو زبان

هم زعفران و هم گل گاو زبان، خاصیت آرام‌بخشی قوی دارند. بنابراین مخلوط آن‌ها با هم برای حفظ آرامش اعصاب بسیار مفید است.

سخن آخر

گیاهان، منابع مفید، کم‌ضرر و ارزانی هستند که به عنوان یک طبیب کارکشته، می‌توانند مشکلات شما را درمان کنند. زعفران به عنوان طلای سرخ و گیاهی گرانبها، جایگاه خاصی در میان ایرانیان دارد. از خواص زعفران برای درمان تعداد قابل توجهی از بیماری‌ها و مشکلات استفاده می‌شود که برای طیف گسترده‌ای از مردم قابل استفاده است.

مصرف زعفران، علاوه‌بر دارو، در صنایع غذایی نیز کاربرد دارد و سفره‌های ایرانی را پر از رنگ و عطر و زیبایی می‌کند.

ما در آتسز، مرغوب‌ترین انواع این گیاه و خوش‌عطرترین نوع دمنوش زعفران را در اختیارتان می‌گذاریم. با مصرف و نوشیدن آن می‌توانید حس خوب سلامتی را درک کنید و از آن لذت ببرید.

شما برای ما بنویسید

تا چه اندازه به طعم و بوی زعفران علاقه دارید؟

آیا تا به حال این طلای ارزشمند را برای مصارف درمانی استفاده کرده‌اید؟

از تجربه‌های خود درباره نوشیدن و مصرف زعفران برای ما بگویید. ما در آتسز بی‌صبرانه منتظر شنیدن نظرات شما هستیم.